PODSTAWOWE RODZAJE PRZYWÓDZTWA:
Wybitne jednostki posiadają predyspozycje do wpływania na grupy osób, potrafią być liderem zespołu. Wielcy przywódcy nieraz na przestrzeni dziejów potrafili wybrnąć z sytuacji bez wyjścia. Niektórzy z nich, jak np. Bill Gates stają się personami ponadprzeciętnie obdarzonymi predyspozycjami do sukcesu oraz zajmują niezachwianą pozycję na rynku globalnym.
Przywództwo jest nie tylko procesem, ale również pewnego rodzaju właściwościami. Można je nazwać umiejętnością kierowania ludźmi, bez konieczności sięgania po instrumenty przymusu. Dobrego przywódcy nie należy mylić z tyranem, który poprzez terror stara się wymusić swoje racje. Celem działań takiej osoby jest stworzenie kultury w danej grupie oraz wskazanie jej przeznaczenia. Przewodzenie uznaje się za komplet określonych cech charakteru, które pozwalają na skuteczne podejmowanie działań. Trzeba sobie zdać sprawę, iż przywództwo oraz zarządzanie są dwiema odmiennymi kwestiami metodologicznymi.
Co to znaczy być przywódcą?
Bycie przywódcą oznacza sprawną komunikację z zespołem, który ma wykonywać określone zadania. Obowiązkiem takiej osoby jest:
-
- wyznaczenie kierunku rozwoju,
- odpowiadanie na pytania członków zespołu,
- motywowanie członków zespołu do efektywnej pracy,
- podtrzymanie trwałości grupy,
- ustalenie podziału pracy w oparciu o indywidualne cechy członków zespołu.
W drodze badań wyróżniono zestaw cech charakteru, które powinny znajdować się w repertuarze każdego menedżera zespołu będącego jednocześnie dobrym przywódcą:
-
- umiejętność komunikacji interpersonalnej,
- umiejętność budowania relacji z drugą osobą,
- głęboko zakorzenioną potrzebę rozwoju,
- odporność na stres,
- umiejętność kreowania oraz planowania,
- elastyczność w zakresie realizacji koncepcji,
- umiejętność odraczania realizacji w celu przyśpieszenia prac oraz nieprzekroczenia deadline.
Badania prowadzone przez naukowców wciąż nie dały jednak odpowiedzi, które z cech są kluczowe, by przewodzić. Wskazano natomiast, iż osoba posiadająca część z tych cech, poprzez rozwój może stać się kompetencyjnym liderem zespołu.
Przywództwo klasyczne:
Dominacja przywódcy jest oparta na szacunku i (lub) władzy, służąca wydawaniu poleceń i kontrolowaniu. Źródłem zaangażowania członków grupy jest strach przed przywódcą lub ze względu na szacunek do niego, dążą do zdobycia nagrody lub uniknięcia kary. Wizja przywódcy nie jest konieczna, aby zapewnić sobie posłuszeństwo członków grupy.
Przywództwo transakcyjne:
Praktyczna analiza mocnych oraz słabych stron przywódców sprawiła, iż badacze stworzyli koncepcję przywództwa transakcyjnego. Opiera się ono na nieustannym zbieraniu informacji przez lidera od członków zespołu, co prowadzi do konfrontacji odmienności zdań. Osoba władająca w ten sposób próbuje doprowadzić do zwiększenia efektywności oraz przyśpieszenia funkcjonujących procesów w ramach danej grupy, aby osiągnąć założony cel. Wykorzystuje zarówno władzę formalną, jak i nieformalną, aby reakcyjnie odpowiadać na zindywidualizowane potrzeby oraz oczekiwania członków zespołu.
Przywódca transakcyjny strukturę organizacji uważa za przedmiot, który służy realizacji jego celów, nagrody oraz kary mają dla niego charaktery formalny. Wykorzystuje je jako narzędzie motywacji członków zespołu, by osiągnąć założenia biznesowe. Koncepcja wykazuje, iż należy analizować kulturę organizacyjną równie dynamicznie, niczym zmiany, które zachodzą na rynku.
Przywództwo transformacyjne:
Przywództwo transformacyjne wymaga od osoby będącej liderem zespołu charyzmy, poprzez którą wdraża wizję organizacji w struktury zespołu, którym przewodzi. Stara się być elastycznym, aktywnym nie tylko w ramach danej grupy osób, ale również w strukturach całej organizacji. Przywódca transformacyjny swoimi działaniami potrafi skłonić pracownika do tego, aby wypracował więcej, aniżeli zakładał i nie miał o to żadnych pretensji. Wskazuje on również na wartość nawet najprostszych czynności, które są wykonywane przez pracowników tak, by uważali, że są dla firmy cenni, ważni.
Przywództwo organiczne:
Przywódca wspólnie wraz z członkami interpretują otoczenie grupy. Przywódcy mogą się wyłaniać spośród grupy zamiast być wyznaczani. Źródłem zaangażowania członków grupy jest popieranie wartości i procesów wspólnych dla danej grupy. Wizja wyłania się w grupie i jest ważnym elementem kultury organizacji.
Przywódca odpowiada za szeroko pojęty ład informacyjny w firmie oraz motywację do podejmowania działań, przekraczania istniejących barier. Taka osoba nie jest zadufana w sobie, lecz otwarta na poznawanie nowych rzeczy oraz świadome reagowanie na zachowanie otoczenia. Każdy z nas może zostać liderem, jeśli odkryje w sobie dane cechy osobowości. Wymagają one ciągłej pielęgnacji, rozwoju, by nie zostać za innymi w tyle. Przywództwo polega na budowaniu głębokiego poczucia do wartości, które reprezentuje dana organizacja. Proces ten przebiega raczej powoli na zasadzie ewolucji, która dojrzewa w każdym z nas.
