SŁOWNIK ZAKUPOWY

PESTEL - analiza PESTEL to narzędzie strategiczne służące do analizy makrootoczenia organizacji. Pozwala na zrozumienie wpływu czynników zewnętrznych na działalność firmy, co jest szczególnie przydatne w procesie podejmowania decyzji strategicznych, planowania oraz przewidywania potencjalnych szans i zagrożeń. Nazwa PESTEL pochodzi od pierwszych liter sześciu kluczowych obszarów, które są analizowane:

1. P (Political) – Czynniki polityczne Obejmują politykę rządową, regulacje prawne, stabilność polityczną, politykę podatkową, handel zagraniczny czy przepisy dotyczące ochrony środowiska. Na przykład zmiany w przepisach mogą wpłynąć na koszty prowadzenia działalności.
2. E (Economic) – Czynniki ekonomiczne Dotyczą kondycji gospodarki, takich jak stopy procentowe, inflacja, bezrobocie, poziom dochodów, kursy walutowe czy ogólny wzrost gospodarczy. Te czynniki wpływają na popyt, koszty i dostępność zasobów.
3. S (Social) – Czynniki społeczne Związane z demografią, kulturą, preferencjami konsumentów, stylami życia, edukacją, czy świadomością ekologiczną społeczeństwa. Zmiany w tych obszarach mogą wpłynąć na oczekiwania klientów i trendy rynkowe.
4. T (Technological) – Czynniki technologiczne Obejmują rozwój technologii, innowacje, automatyzację procesów, a także kwestie związane z cyfryzacją. Wpływają na efektywność, nowe możliwości rynkowe i konieczność inwestycji w rozwój technologiczny.
5. E (Environmental) – Czynniki środowiskowe Dotyczą ochrony środowiska, zmian klimatycznych, regulacji dotyczących emisji, zarządzania odpadami czy dostępności surowców naturalnych. Coraz większe znaczenie ma zrównoważony rozwój.
6. L (Legal) – Czynniki prawne Związane z regulacjami prawnymi, prawem pracy, ochroną własności intelektualnej, standardami branżowymi czy wymogami licencyjnymi. Mogą ograniczać lub umożliwiać działalność przedsiębiorstwa.

Cel analizy PESTEL

Celem analizy PESTEL jest identyfikacja czynników zewnętrznych, które mogą wpływać na funkcjonowanie organizacji w przyszłości. Pomaga ona firmie przygotować się na zmiany w otoczeniu i lepiej dostosować strategię biznesową do zmieniających się warunków. Przykładowo:

• Wzrost zainteresowania ekologicznymi produktami (S, E) może skłonić firmę do wprowadzenia ekologicznych linii produktów.
• Nowe regulacje podatkowe (P, L) mogą wymagać zmiany polityki cenowej.

Analiza PESTEL jest często wykorzystywana w połączeniu z innymi narzędziami, takimi jak analiza SWOT, aby uzyskać pełniejszy obraz sytuacji strategicznej firmy.

STEEP - to analiza podobna do PESTEL, również służąca do oceny makrootoczenia organizacji, ale opiera się na pięciu głównych kategoriach czynników wpływających na działalność firmy. Skrót STEEP oznacza:

1. S (Social) – Czynniki społeczne Związane z demografią, kulturą, stylami życia, wartościami społecznymi, preferencjami konsumentów, edukacją czy świadomością ekologiczną. Przykłady: zmiany w trendach konsumpcyjnych, starzenie się społeczeństwa.
2. T (Technological) – Czynniki technologiczne Dotyczą innowacji, postępu technologicznego, cyfryzacji, automatyzacji i badań naukowych. Obejmuje wpływ nowych technologii na produkty, procesy i modele biznesowe. Przykłady: rozwój sztucznej inteligencji, blockchain.
3. E (Economic) – Czynniki ekonomiczne Obejmują kondycję gospodarki, takie jak inflacja, stopy procentowe, PKB, bezrobocie, dochody ludności czy kursy walut. Te czynniki wpływają na rynek i możliwości finansowe przedsiębiorstw. Przykłady: recesja, wzrost gospodarczy.
4. E (Environmental) – Czynniki środowiskowe Związane z ochroną środowiska, zmianami klimatycznymi, zrównoważonym rozwojem i dostępnością surowców. Współczesne firmy muszą dostosowywać się do wymagań ekologicznych i społecznych związanych z ochroną planety. Przykłady: ograniczenia emisji, polityka „zero waste”.
5. P (Political) – Czynniki polityczne Obejmują regulacje, politykę rządową, stabilność polityczną, przepisy podatkowe, handel międzynarodowy i prawo pracy. Przykłady: zmiany w polityce handlowej, sankcje międzynarodowe.

Różnice między STEEP a PESTEL

• Zakres analizy: STEEP jest prostszy i obejmuje mniej czynników w porównaniu z PESTEL, który dodaje jeszcze aspekty prawne (Legal) i polityczne jako oddzielne kategorie.
• Fokus: STEEP często stosuje się, gdy analiza wymaga szybkiego spojrzenia na kluczowe obszary, szczególnie w kontekście społeczno-ekonomicznym i technologicznym.

Zastosowanie STEEP

Analiza STEEP pomaga w:

• Identyfikacji szans i zagrożeń związanych z otoczeniem makroekonomicznym.
• Przygotowywaniu strategii zgodnych z trendami i zmianami w otoczeniu.
• Ocenie ryzyka oraz przygotowaniu działań zapobiegawczych.

Przykład: Firma produkująca samochody elektryczne może skupić się na:

• Wzroście świadomości ekologicznej konsumentów (S),
• Szybkim postępie w technologii baterii (T),
• Regulacjach wspierających ekologiczne rozwiązania (P),
• Dostępności surowców, takich jak lit (E).

STEEP i PESTEL są często wykorzystywane zamiennie, zależnie od potrzeb analizy.